Dijital dönüşümün etkilerini her alanda hissettiğimiz dünyamızda, konunun içine kitle fonlaması da dahil oldu. Bu rehberde sizlere kitle fonlaması nedir, nasıl yapılır anlatacağız. Keyifli okumalar!
Kitle Fonlaması Nedir?
Kitle Fonlaması Nedir?
Hatırlarsınız, çok uzak zamanlardan bahsetmiyorum ancak geçmişte birisi bir şeyi finanse etmek istediğinde bu şeyler ister bir proje, ister bir şirket ya da başlamak için sermaye gerektiren herhangi bir şey olabilir, bütçe edinmenin birkaç yolu vardı. Örneğin; ilk aklımıza gelen eşten dosttan borç almaktır ya da arkadaşlardan, aile üyelerinden bazen yatırımcılardan para toplayabilirsiniz ya da kredi çekebilirsiniz, aklımıza gelen ilk şeyler bunlar değil mi?
Ancak 2000’lerin sonlarında bir şeyleri hayata geçirmek isteyenler için dördüncü bir seçenek geçerli hale geldi, evet, kitle fonlaması!
Kitle fonlaması, çok sayıda insandan para toplamanın bir yoludur. Büyük insan grupları, bir şirket veya projeyi hayata geçirmek için gereken sermayeyi sağlamak için küçük bireysel yatırımları bir araya getirir. Bireyler, hayır kurumları veya şirketler belirli amaçlar için bir kampanya oluşturabilir ve herkes katkıda bulunabilir.
Kitle Fonlaması Yasal mı?
Türkiye’de kitle fonlaması faaliyetleri hukuki zemine oturtulmuş olup şu an yasaldır. Kitle fonlaması üzerinden yatırım almak isteyen girişimciler kendi iş kollarına göre gerekli araştırmaları yapıp beklenen şartları sağlamalıdır.
Kitle Fonlamasının Tarihi
Kitle Fonlamasının Tarihi
Nispeten yakın zamanda popüler bir fonlama yöntemi olmasına rağmen, kitle fonlamasının altında yatan ilkelerin uzun ve zengin bir geçmişi vardır aslında. Kitle fonlamasını yeni ve özgün bir şey gibi hissettiren ve modern bir hale büründüren şey günümüzün teknolojik gelişmeleri ve sosyal paylaşım anlayışıdır.
Kitle fonlamasının tarihi 1700’lerin İrlandasına uzanmaktadır Fon, hiçbir teminatı veya kredi geçmişi olmayan düşük gelirli ve kırsal kesimde yaşayan ailelere küçük krediler sağladı. 1800’lere gelindiğinde, İrlanda genelinde 300’den fazla katılımcıya ulaştı ve bireylere kısa süreler için küçük meblağlar ödünç verildi.
1976 yılında ise Dr. Muhammed Yusuf, Bangladeş’te, imkanları kısıtlı bireylere kendi işini kurmayı teşvik etmek amacıyla yola çıktı ve bankacılık fırsatları sağlama adına bir araştırma projesi başlattı. 5 yıl içinde program 30.000’den fazla üyeye sahip oldu ve bugünün Grameen Bank’ına dönüştü.
90’ların ortalarında ve 2000’lerin başlarında, popüler mesajlaşma araçlarının ve sosyal paylaşım platformlarının ortaya çıkmasıyla insanlar çevrimiçi olarak daha fazla bağlantı kurmaya başladılar ve bu da hem nedene dayalı hem de hayır amaçlı kitle fonlamasının bazı erken örneklerine yol açtı. 2005 yılında başlatılan Kiva adlı program ise yoksullukla mücadele amacıyla gelişmekte olan ülkelerdeki imkanları kısıtlı bireylere küçük krediler sağlama fırsatı verdi. Gittikçe yaygınlaşan kitle fonlaması 2006 yılında şu anki adını aldı.
2008 ve 2009’da ise en popüler 2 kitle fonlaması platformu haline gelen IndieGoGo ve Kickstarter, yaratıcı girişimcileri ve projeleri desteklemek amacıyla kuruldu.
Kitle Fonlamasının Faydaları
Kitle Fonlamasının Faydaları
Kitle fonlamasının sağladığı büyük faydaları sizler için derledik:
- Geleneksel bağış toplamadan daha verimli
İşinizi kurmaya ve başlangıç sermayesini oluşturmaya odaklanan henüz kurulmuş yeni bir şirketseniz, her zaman geleneksel finansman taleplerinin peşinden koşacak zamanı bulamayabilirsiniz. Bir kredi başvurusunda bulunmak veya akredite yatırımcıları kendiniz aramakla karşılaştırıldığında, Fundable gibi platformlarda başarılı bir kitle fonlaması kampanyası oluşturmak, mesajınızı doğru kişilere iletmede çok daha verimli ve etkilidir.
- Sosyal kanıt oluşturmak için doğru yer
Güçlü ve son derece görünür bir kitle fonlaması kampanyası, ileriye dönük yolunuzu belirlemede hayati önem taşıyan doğrulama ve sosyal kanıt adımlarında size fayda sağlayabilir. Potansiyel müşteriler girişiminizin ürün veya hizmetine ilgi gösterdiğinde, diğer insanların sizin yaptığınıza inandığını gösteren sosyal kanıt oluşturursunuz. Sosyal kanıt, çok sayıda destekçi, diğer yatırımcılara sunum yaptığınızda paha biçilmez değerdedir.
- Beyin fırtınasına olanak verir
Muhtemel destekçilerinizin iş planınızda delikler açtığını veya bazı zor sorular sorduğunu varsayalım. Adım adım ilerleyin ve bunları kitle kaynaklı beyin fırtınası olarak kabul edin. Bir girişimin temeli, müşterilerinizin sahip olduğu bazı önemli, karşılanmamış ihtiyaçları bulmak ve bu konuda bir şeyler yapacak kişi olmaya karar vermektir. Bu nedenle, müşteri geri bildirimi için herhangi bir fırsatı değerlendirmek ve girişiminizi planlarken bunu göz önünde bulundurmak önemlidir. Geri bildirimler size fayda sağlayacaktır.
- Sadık savunucularınız olur
Fikrinizin sosyal kanıtını güçlendiren insanlar, sizi ilk benimseyenler ve potansiyel marka savunucularınızdır. Hikayenize, ürününüze veya hizmetinize inanan, uzun ömürlülüğüne ve uzun vadeli başarısına paralarını yatırmaya yetecek kadar inanan insanlardır. Bu erken benimseyenler, kitle fonlaması kampanyanızın başarısının ve kapanıştan sonra sürdürdüğünüz ivmenin anahtarıdır, vizyonunuzu arkadaşlarınızla ve ailenizle paylaşma ve sosyal ağları aracılığıyla tanıtma olasılığı en yüksek kişilerdir. Belki de kitle fonlamasının en önemli faydası burasıdır, sürecin başından sonuna kadar sizinle olan insanların varlığı, paha biçilemezdir!
- Pazarlama faaliyetleriniz ve medya görünürlüğünüz ikiye katlanır
Basında yer almak, kampanyanız üzerinde daha fazla ilgi yaratacak ve girişiminiz için kalıcı marka bilinirliği yaratacaktır. Bu, popüler bir haber istasyonundan, blogdan veya basılı yayından gelebilir ve kendi kişisel ağınızın dışından destekçileri getirmenin harika bir yoludur. Örneğin, Twitter’da etkili bir övgü almak, güçlü bir kartopu etkisi yaratabilir ve başka türlü ulaşamayacağınız büyük yatırımcılarla iletişim kurmanızı sağlayabilir.
Kitle Fonlamasının Geleceğinde Neler Var?
Kitle Fonlamasının Geleceğinde Neler Var?
23 Eylül 2013’ten önce, start-uplar ve KOBİler gibi küçük şirketler için genel halktan yatırımın reklamını yapmak yasaktı. Bu yasak, dolandırıcılığı önlemeye yardımcı olmak ve olası yatırımcıları yanlış bilgiden korumak için oluşturulmuştu.
Ancak, bu kısıtlama erken aşamadaki girişimcilerin dış yatırım çekmesini gerçekten zorlaştırdı ve küçük şirketlerin büyüme sermayesine erişimlerini sınırladı. Daha sonra, genel talep yasağının kaldırılmasıyla birlikte, özel girişimler ve erken aşamalardaki küçük işletmeler, artık sosyal teknolojinin gücünden yararlanabilir hale geldiler. Bağış toplamalarını Fundable gibi platformlara çevrimiçi olarak götürebilen işletmeler, yeni yatırımları cezbetmek ve kendi marka bilinirliklerini arttırmak için Facebook ve Twitter gibi araçlardan yararlanabilir hale geldiler.
Şu anda yalnızca net değeri 1 milyon USD’i aşan kişilerin yatırım yapabiliyor olmasıdır. En çok beklenen hükümlerden biri bu kısıtlamanın kaldırılması ve akredite olmayan yatırımcıların çevrimiçi olarak özel şirketlere küçük miktarlarda yatırım yapmalarına izin verilmeleridir.
Kitle fonlamasını geleceğine bakıldığında, bu kısıtlamanın kaldırılması ile birlikte bağış toplama ortamı canlanacaktır. Bireyler, potansiyel yatırımcı ağlarının kişisel zenginliklerine bakmaksızın, erken aşama fonlarına yatırım yapmak veya talep etmek için daha fazla fırsata sahip olacaklar.
Ödül Temelli Kitle Fonlaması
Ödül temelli kitle fonlaması, binlerce küçük işletme ve yaratıcı proje için çekici bir kaynak yaratma seçeneği olmuştur. Destekçileri başarılı bir şekilde çeken ve kitle fonlaması sermayesi toplayan kurucular, bunu 2 şeyi çok iyi yaptıkları için yapıyor:
- Karşılanmayan bir ihtiyacı rakiplerinden daha iyi karşılayan, piyasada geçerliliği olan bir ürün veya hizmete sahipler,
- Ürünü veya hizmeti yeterli sayıda insanla paylaşabilir, onların özel sorularını önceden tahmin edebilir ve zorlayıcı sorular sorabilirler.
Ödül temelli kampanyanızı başlatmadan önce, hedef kitlenizin sorularını yanıtlamak ve güvenlerini oluşturmak, onları kampanyanızı desteklemeye ve paylaşmaya ikna etmek sizin işiniz. Ancak gözünüz korkmasın, iyi haber şu ki, kimse işinizi sizden daha iyi bilemez, bu yüzden sakin kalın ve düzgün bir plan oluşturun.
- İşletmenizin içini dışını zaten biliyorsunuz, bu işi siz kurdunuz çünkü. Bu yüzden şimdi potansiyel destekçileriniz için anlamlı ve ikna edici bir konuşma yapmalısınız. Satış konuşmanız, nereden geldiğiniz, ne yaptığınız ve ürün veya hizmetinizle değişim için neye ihtiyacınız olduğuna dair yalın, iyi prova edilmiş bir anlatım olmalıdır. Sorunu belirtin, çözümü önerin ve pazar büyüklüğünü tanımlayın.
- E-mail pazarlama, kampanyanızı tanıtmak için düşünmeniz gereken yaklaşımlardan sadece biridir. Alıcının 2 dakikadan kısa bir sürede gözden geçirebileceği kısa bir sunum yapmanızı öneriyoruz. Başlığınızın ilgi çekici olması gerektiğini unutmayın.
- Sunumunuz için bir video hazırlayın. Video kampanyaların daha iyi performans gösterdiği zaten bilinmekte. Doğal olarak nedeni de anlaşılabilir. Öyle ki, bir kullanıcı, aynı içeriği okumak için zaman ayırmaktansa kısa, iyi hazırlanmış kısa ve eğlenceli bir video izlemeyi tercih eder.
- Ürününüzün veya hizmetinizin ayrıntılı bir açıklamasını, nasıl çalıştığını ve insanların neden pazara sunulduğunu görmek isteyeceğini yazın.
Kitle Fonlaması Sizin için Uygun mu?
Birçok girişim için kitle fonlaması kampanyası büyüme sermayesini artırmanın olağanüstü bir yolunu sunar. Kitle fonlaması, yeni bir işletme için, daha geniş bir erişime sahip olmak, daha küçük bir zaman ve para yatırımı gerektirmek gibi etkili faydalar sunabilir.
Ancak, bakalım kitle fonlaması sizin için uygun mu?
- Kitle fonlaması ile ilgili en güçlü şeylerden biri, işinizin hikayesini anlatabilme yeteneğidir. Bu yüzden anlatacak ikna edici bir hikayeniz olduğundan emin olun. Aksi halde, sadece sizi dinleyen insanların zamanını çalan sıkıcı biri olarak hatırlanacaksınız. Ürününüzü neden icat ettiniz, ekibiniz nereden geldi, girişiminiz nasıl bir fark yaratacak gibi soruların cevaplarını iyice düşünün. Sadece para istemek yapılan en sık hatalardandır. Aksine, destekçilerinizin hikayenizin bir parçası olmak istemelerini sağlayın.
- Yatırımcılarınız muhtemelen her gün bir sürü girişimi dinlemek zorunda kalıyorlar, ve evet, o kadar da çok vakitleri yok. Bu nedenle, belirli hedef kitleleri için anlamlı olan noktalara değinmek ve bunu kısa videolar ile sunmak, pazar büyüklüğüyle ilgili bilgi grafikleri veya sektörle ilgili önemli gerçeklerin bir listesi gibi araçlardan yararlanmak işinize yarayacaktır.
- İşletmenizin sosyal medyada aktif olması gerek. Artık eski usul pazarlama araçlarını geride bıraktığınızı umuyoruz. Radyoya reklam vererek, el broşürü dağıtarak ürününüzün tanıtımını yapamazsınız. Aksine, Facebook ve Twitter gibi araçlar sayesinde kampanyanızı başlatmadan önce çok sayıda takipçiye ulaşabilirsiniz. İşletmenizin bu ağlarda aktif olması size fayda sağlayacaktır.
Kitle Fonlaması Başarı Hikayelerinden Ne Öğrenmeliyiz?
Kitle Fonlaması Başarı Hikayelerinden Ne Öğrenmeliyiz?
Öğreneceğimiz ilk şey, topluluklarımızdan ve ilişkilerimizden yararlanmak olmalı. Bir diğeri ise, sosyal kanıtın önemi. Size, girişimlerinize ve hizmetlerinize inanan insanlar elde ettiğinizde hem küresel / ulusal çapta marka bilinirliğiniz artacak, hem de size inanan insanlar dijital ortamda birer sosyal kanıt olarak yaşamaya devam edecek. Böylelikle, ürünleriniz ve hizmetleriniz hakkında aklında soru işareti kalan kullanıcılara doğrudan rehberlik edebileceksiniz!
İnsanlar genellikle riskten kaçınırlar ve yeni bir yatırım fırsatına ilk adımı başka birinin atmasını bekleyerek bahislerini riskten korumayı severler. Yatırımcılar ön siparişler, basında olumlu haberler gibi sosyal kanıtlar gördüklerinde, şirketinizi daha güvenli bir alan olarak görmeye başlar ve yatırım yapmaya istekli olmaları olasılıkları artar.
Portiga Kurucusu