İthalat ve ihracatta gözetilmesi gerekilen bir dizi kurallar vardır. İthalat ve ihracat süreçlerinde, birbirleri ile etkileşim halinde olan ülkelerin yürürlükte olan kurallarının uyuşmaması halinde ortaya birçok pronblem çıkabilir. Bu ihtimalleri azaltmak ve ticaretin sorunsuz yürütülebilmesi için global çapta bazı kararlar alınmıştır. İthalat ve ihracatta karşımıza en çok çıkan kavramlardan biri ise Gümrük Tarife Cetvelidir. Bu yazıda sizlere E-ticaretle uğraşan herkesin bilmesi gereken gümrük tarife cetveli nedir, ithalat ve ihracatta ne gibi bir payı vardır anlatacağız. Bununla beraber, süreçlerle tek başına uğraşmak zorlayıcı olabilir. E-ticaret danışmanlığı alarak süreçlerinizi daha kolay bir şekilde halledebilirsiniz.
Gümrük Tarife Cetveli Nedir?
Gümrük Tarife Cetveli Nedir?
Dünya Gümrük Örgütü (DGÖ) uluslararası ticarette işlerin kolay ve sorunsuz bir şekilde yürütülebilmesi için Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi olarak adlandırılan bir standart geliştirmiştir. Örgüte üye olan her ülke bu standartlara uyum sağlamak amacı ile kendi kurallarını belirler. Türkiye de bu ülkelerden biridir. Türkiye’nin dahil olduğu dış ticaret süreçlerinde alım satım ve eşyaların sınıflandırılması da bu sisteme göre yürütülmektedir.
Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi kapsamı altındaki eşyalara atanan kodlar 6 hanelidir, Türkiye Gümrük Tarife Cetveli’nde ise 12 haneli kodlar kullanılır.
Gümrük Tarife Cetveli Neye Göre Belirlenir?
Gümrük Tarife Cetveli eşyaların özelliklerine göre belirlenir. 12 haneli kodlar ikili rakamlar halinde farklı özellikleri tanımlar. İnceleyelim:
- İlk İki Rakam: Fasıl Numarasını belirtir,
- İkinci İki Rakam: Pozisyon Numarasını belirtir,
- Üçüncü İki Rakam: Alt Pozisyon Numarasını belirtir,
- Dördüncü İki Rakam: Kombine Nomanklatür Numarasını belirtir,
- Beşinci İki Rakam: Millî Alt Açılım Numarasını belirtir,
- Altıncı İki Rakam: İstatistik Numarasını belirtir.
İlk 6 hane Armonize Sistem Kodu’nu oluştururken, devamında gelen 6 hane ise yerel tanımlamaların karşılığıdır.
Gümrük Tarife Vergi Oranları Hesaplama
Gümrük Tarife Vergi Oranları Hesaplama
GTC vergi oranları düşünüldüğünde de önemli bir sistemdir. Bu sistem sayesinde ürün gruplarına denk gelen vergi oranı tespit edilebilir. Bu sisteme GTV denmesinin nedenlerinden biri de budur. Ancak burada belirleyici faktörlerden biri istatistik pozisyonudur.
Diğer yandan, ürünlerin vergi oranları belirlenirken göz önünde bulundurulan tek faktör tarife cetveli sınıflandırması değildir. Aşağıdaki iki faktör de ayrıca önem arz eder:
- Eşyanın menşei
- Eşyanın gümrük değer,
Belirlenen bu 3 faktör doğrultusunda belirlenen oran vergi hesaplamasında kullanılır. Hesaplama için CIF bedelini oluşturan mal,sigorta ve navlun ücretlerinin toplamı vergi oranı ile çarpılır. Ortaya çıkan tutar ise gümrük vergisidir.
Gümrük Tarife Cetveli Sorgulama
GTC sorgulama Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın websitesi üzerinden kolayca yapılabilir. Tarife Arama Motoru olarak bilinen araç yardımı ile kelime veya GTİP kodu sorgulaması yapabilirsiniz. Bu işlemin GTİP kodu üzerinden yapılması önerilir. Çünkü, sınıflandırma çok detaylı olduğundan kelime bazında arama yaparak istediğiniz sonuca ulaşamayabilirsiniz.
GTİP Kodu Nedir?
Açılımı Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu olan GTİP 12 haneli bir koddur. GTİP kodu uluslararası ticarette ürünlerin ayrımını yapmak amacı ile kullanılır. GTİP kodu sayesinde dünyanın farklı yerlerinde üretilen ürünler hakkında detaylı bilgiye sahip olunabilir.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi GTIP kodu için bilinmesi gereken esas bilgi ise tüm dünyada tarife cetvelinin esasını Armonize Sistem denilen kavram oluşturur. Burada bahsedilen tarife cetveli ise GTIP sisteminde yer alan 12 haneli kod sistemine verilen addır.
GTİP Kodu Ne İşe Yarar?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi 12 haneden oluşan GTİP kodu dünyanın her yerindeki ürünleri kolayca tanımaya ve diğer ürünlerden ayırt etmeye yarar. Diğer yandan, bu kod ile ürünler hakkında birçok bilgiye sahip olunabilir. Doğal olarak, ürünlerin sınıflandırılması ve kategorize edilmesi de bu sistem sayesinde çok daha basit bir hale gelmiştir.
Daha önce de bahsettiğimiz gibi 12 hanenin ilk 6 hanesi Armonize sistem tarafından uluslararası standartlara göre belirlenmektedir. Bu nedenle, ülkelerin ilk 6 hanede değişiklik yapması mümkün değildir. 6 haneyi izleyen 2li kod aynı bölgelerdeki ülkelerde kullanılan kodları ifade eder. Ürünün hangi ulustan geldiğini belirten kod ise 8li koddan sonra gelen 2li kod sistemidir. Sona kalan 2 hane ise ilgili ürünün istatistik kodunu ifade eder.
GTİP sistemi dış ticaretteki ürünlerin kontrol edilmesi, gümrük vergilerinin belirlenmesi, nakliye vergileri, istatistik kontrolleri, ticaretle ilgili toplantılar, uluslararası ticaret istatistiklerin düzenlenmesi ve yerel vergilerin tespit edilmesi gibi birçok alanda kullanılır.
GTİP Kodunun Kullanım Alanları Nelerdir?
Kullanım alanları aşağıdaki gibidir:
- Dış ticarette ürün kontrolü,
- Gümrük tarife tespiti,
- Nakliye vergilerinin, yerel ve global istatistiklerin hesaplanması,
- Ticaret konularının konuşulduğu toplantılar,
- Ürünlere dair menşei kurallarının belirlenmesi,
- Yerel vergilerin düzenlenmesi.
Yukarıdakilerin dışında ürünlere uygulanacak KDV oranının sorgulanmasında da GTİP kodu kullanılabilir.
GTIP Kodu Sorgulama İşlemi Nasıl Yapılır?
GTC sorgulama Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın internet sitesi üzerinden yapılır. Yukarıda belirttiğimiz gibi Tarife Arama Motoru kullanarak GTİP kodu ile sorguda bulunabilirsiniz.
Sorgulama işlemi aşağıdaki sırayla gerçekleştirilir:
- Sorgulama işlemi için ilk olarak söz konusu ürünün tarifesini bilmelisiniz. Akıllı gümrük sistemi kullanarak otomatik sorgu yapılır.
- Avrupa Birliği Bağlayıcı Tarife Sorgulama ekranın kullanabilirsiniz.
Kısacası, sorgulama yapılmak istenen ürünün isminin bilinmesi yeterlidir. Sorgulama sonrasında gerekli tüm kodlar karşınıza gelecektir.
Portiga Kurucusu